[ကဲ့,
ကဲ့, = တြမ္;န, တြမ္;စန္ တြမ္;ကိရိယာ;တၿခိဳ,အနာတေကာင္;ေကာင္;မ်ိဳ, တြမ္;အသုိထင္ထင္မ်ိဳ,ေတြာ့, သြိဳ႕,ထဲ့ မာ,ထဲ့ထုိ, နီကြိဳ႕, ေမြးေတာ၀္းလဲ့ ပဥ္ကြိဳ႕,ကြိဳ႕,။ "ကဲ့," ကရုိ,ဒါ; ေငါ၀္းၿဖံဳ;ယုိ အဓိပၸါယ္;လ, မာ,ထဲ့ သြိဳ႕,ထဲ့ ထုိ,နီကြိဳ႕, ႏဲုင္းေနာ၀္,။ ကြယ္;ေတြာ့, မာ,ထဲ့ သြိဳ႕,ထဲ့ ဗက္,ထဲ့ထုိ, တၿခိဳ,၀တၱဳစြဳမ္;မ်ိဳ,မ်ိဳ,ေနာ၀္, ထူ;သံြဳ,ေလြ,အီ "ကဲ့," ကရုိ,ဒါ;ေငါ၀္းၿဖံဳ;ယုိ တလ,ေတာ၀္းေနေနသြဴ။ ကဥ္းအာအာေနာ၀္,ထူ;သြံဳ,ေလြ,အီဒ်ာ; တြမ္;န, တြမ္;စန္ ေမြးေတာ၀္းလဲ့ တြမ္;ထာ,အနာတေကာင္; အသုိထင္ထင္ေတြာ့, မာ,ထဲ့ သြိဳ႕,တပြတ္,ထုိ, တၿဖြီ,ဖံု; ကိရိယာ;၀တၳဳၿဖီၿဖီ ေပ;ေပ;မ်ိဳ,ဖံု;လြဳမ္,။ တြမ္;စန္ေတြာ့, အြဥ္;၀ြိဳ႕ထြဴ ထြိဳ႕,ငါင္; သြိဳ႕ထဲ့ ရဲ႕တပြတ္,ေတြာ့, မဥ္;ထဲ့ထုိ,ထြဴတလဲင္;ခ်င္;လဲ့ ဟဲ့, ကဲ့,ထဲ့ နီကြိဳ႕, ႏဲုင္းေနာ၀္,သြဴ။ တၿခိဳ,၀တၳဳတန္တန္မ်ိဳ,ယုိ တြမ္;အာ;ရဲင္,တဲင္ မဥ္းဗက္,ဗာ; နီသြံလစ္,လဲင္;မ, မဥ္;ထဲ့ထုိ, နီကြိဳ႕,ေနာ၀္, တဟဲ့,ေတာ၀္း ကဲ့,ထဲ့ သြဴ။ ဥပမာ; = တေခါ့,ရာ;ေအာ၀္;တလဲင္;လင္,အပါင္ေလာင္း ပဥ္ဖူ;ဖူ;သူ, တြမ္;စန္ (ကိရိယာ;၀တၳဳ အနာတေကာင္;၊ ရဲ႕အီဗြဴ) ေတြာ့, အံုေအာ၀္;ဟံ;ေလာင္း မဥ္;အြဥ္;၀ြိဳ႕ထင္;အေမာင္, အပါင္တဲင္ မဥ္းငါင္;ထဲ့လင္,ေနာ၀္, ဟဲ့, ကဲ့, လင္, ႏဲုင္းေနာ၀္,။ ထဲင္းယင္းတမ်ိဳ,ေနာ၀္, ငလာ; (ထထီ;လာ;) ယုိ ေအာ၀္;ထုိအမြဴးေလာင္းတဲင္ တြမ္;န,ေလ်ာ္,သုိထင္ထင္ တြမ္;စန္သုိက်မ္,က်မ္,တဲင္ အြဥ္;၀ြိဳ႕အလာ;ထ်,ေတြာ့, မဥ္;သြိဳ႕,ထဲ့ ကဲ့,ထဲ့လင္,ေနာ၀္, ဟဲ့, ကဲ့,ထဲ့ ႏဲုင္းေနာ၀္,ေနေန။
ကဲ့,ထဲ့ = တြမ္;န,သုိ တြမ္;စန္သုိ ေမြးေတာ၀္းလဲ့ တြမ္းကိရိယာ;၀တၳဳအသုိထင္မ်ိဳ,တဲင္ သိြဳ႕,ထဲ့၊ မာ,ထဲ့။ သြိဳ႕,တပြတ္,၊ မာ,တပြတ္,ထုိ, နီကြိဳ႕, နီေခါ၀္။ (သြံဳ,ပြံဳ; သြံဳ,နယ္,ေနာ၀္, ဗြိဳန္ပီ ကသ်င္,နယ္ဒါ;ကီေနာ၀္,တြိဳင္,) ဥပမာ; = ယုိ ေမာင္;ဖာ .. သြီ;မြဴးကေအာ၀္;ေဒါ့,ပတ္ဒါင္;လူးဒါ; နီၿခံေဖြါင္ငြါေလာင္းသြဴေနာ၀္, မဥ္;ႏြိဳ႕ထန္; ေလြ,သဲင္,ထာ,လဲ့ ေအာ၀္;ခြိဳင္း ေအာ၀္;စာ;လုိ,ကတူ;က နာ,အခိန္;မဥ္;တန္,လဲ့ လင္,ကဲ့,ထဲ့ထုိ,ခန္းေနာ၀္,မြိဳင္။
ကဲ့,ရဲ႕, = သဲ့ေသာမ္,၊ ေဒါ့,ကဲဥ္းရုိ,ဆာ၊ ေဒါ့,ေႏြာင္,ရုိ,ေႏြာင္,။ ကဲ့,ရဲ႕,သဲ့,ေသာမ္,။ တြမ္;သ,ေစတနာ;အႏုတ္လကၡဏာ; တြမ္;အင္းမုိးခ်က္အကဲုင္ဖဲ့,တဲင္ ေဒါ့,ဆာရို,ဆာ ေဒါ့,ကဲဥ္းရုိ,ကဲဥ္းပုဂၢိဳလ္;အလင္။ အေခ;ခံ;တြမ္;သ,ေစ;တနာ;ကဲုင္မ်ိဳ,တဲင္ ပုဂၢိဳလ္;အလင္တျဖာ,ျဖာ, သ,ကုိယံကခံ;စာ,ဗာ; သ,ေဖ;ကကဲုင္အီ သ,ယံကေပ;အီေနာ၀္, ေဒါ့,ရို,ေ၀ြ;ဖန္;။ ပုဂၢိဳလ္;အလင္ လုိ,အလင္တျဖာ,ျဖာ, ခ်ိဳ႕,ယြင္, အာ;ေပ;ခ်က္ဖံု; အမာ;အတရြိဳ႕,ဖံု;ယုိ ေဖ;ကထြာလြဥ္ အာ;တလာခ်က္ ေဖ;ကစြဥ္;စြိဳ႕,ေမြးမဲဥ္;လြဥ္အတြက္ တြမ္;သ,ေစ;တနာ;ဗြာဗြာစါင္စါင္ေတြာ့, ယီးနယ္ ေ၀ြ;ဖန္; ဖ်င္မဲဥ္;ေဖ;ေမြးေတာ၀္း၊ ၀ါင္,အာ;ေပ;ခ်က္ အမာ;တရြိဳ႕, ခ်ဳိ႕,ယြင္,မု,အေလာင္းယို ထူ;အခြင္,အေရ,တဲင္ ေဒါ့,ဆာ ရုိ,ဆာ ေဒါ့,ကဲဥ္;ရုိ,ကဲဥ္း ေဒါ့,ေႏြာင္,ရုိ,ေႏြာင္,အီ၀ါင္, ကစဒါ;ႏဲုင္းေနာ၀္,ဖံု;ေနာ၀္, ဟဲ့, ကဲ့,ရဲ႕, ႏဲုင္းေနာ၀္,သြဴ။ ေ၀ါဟာရယုိေနာ၀္, မန္းေငါ၀္းဟဲ့, "ကဲ့ရဲ႕" ေနာ၀္,သြဴ။
ကယ္ (တကယ္) = ေျဖင္း ဗြာ တသီး တႏ်ာ; ကစဒါ;အေရာင္;စြဳမ္;ဖံု; ေအာ၀္;ၾကဴးညီ,ေရာ္,ရယ္,လို႔၀ါင္,။ တက်ား၊ တကယ္။ အေရာင္;တကယ္။ ထဲင္းတမ်ိဳ,ေနာ၀္, "တကယ္" ကရုိ,ဒါ; ေ၀ါဟာရယုိ ထူ;သြံဳ,ေလြ,အီ ထာ,ေျခာင္,ထာ,ရြယ္, ကံေျခာင္,ကံေျခာင္,ကံရြယ္,တကြက္,တကိက္, တက်ားတကီး ဖံု;ေနေနသြဴ။ ေစးလာ;ဗြာေလာင္း တြမ္;ကံနာ မဥ္;ကဲစ္,တဗြိဳးတဗား မဥ္;ကဲစ္,ေဗာ့,လဲ့,ေဗာ့,လ,လဲ့ ဟဲ့, မာ,တကယ္ ကဲစ္,တကယ္ ႏဲုင္းေနာ၀္,ေနေနသြဴ။ ဥပမာ; = ပိုမူ;ထြားလိတ္ ေဟာ္,လိတ္မဥ္;ထြဴလဲ့ အြဥ္;သိမ္,ေဟာ၀္ခ်ာလိတ္အုပ္ဖံု;ေနာ၊ မဲ့,ဖူးေပ;ကဲစ္,တကယ္ တဗြိဳးတဗားဒါင္;သနယ္။ ထဲင္းတမ်ိဳ,ေနာ၀္, ထာ,တမ်ိဳ,မ်ိဳ, ထာ,တစြိဳးစြိဳးမဲ့ငါဖါင္;ေလာင္း မဥ္;ကြက္, မဥ္;တဲမ္းကဲစ္,ဒါင္; မဥ္;ထြိဳ႕,ဒါင္; အရြယ္,ပဥ္ရြယ္,ရြယ္, ပဥ္ကြက္,ကြက္,လဲ့ ဟဲ့, တကယ္ ေနေန။ ဥပမာ; = နီဖာျဖားယုိ အကီ;ေလာင္းသူ, အဆဲ့,တသီ;သံ,ေနာ၀္, အကီ;တလီးလြဳမ္း လဲင္,တကယ္ထမ္ထိမ္ေနးစြဥ္;။
ကယ္, = လုိ, တိရိစၦာန္; ကိရိယာ; တၿခိဳ, ၀တၳဳ ကစဒါ; တစြိဳးတြမ္;တစြိဳး တဗာ;တြမ္;တဗာ; ပမာ;ဏ အေပ;အတန္ အေဒြါင္;အဆြာ, အေဆ့,အအာ အထြဴ;အဖြီဖံု; အကြာ;လုိ႔၀ါင္, တတြာေတာ၀္းလုိ႔၀ါင္, ဗုိန္ပီေတာ၀္းလုိ႔၀ါင္,အေက်ာင္, ကတဲက္ခဲဥ္;အီဒါ; ေငါ၀္းေ၀ါဟာရ။ တစြိဳးတြမ္;တစြိဳးမဥ္;တဲက္ခဲဥ္;ထြဴလုိ႔၀ါင္,ခါ အြဥ္;နယ္အီပြိဳင္းကြာ;မု,။ ေပ;ကယ္,တန္ကယ္,။ ထုိကယ္,ဖြိဳ;ကယ္,။ ေဆ့,ကယ္,အာကယ္,။ ထြဴ;ကယ္,ဖြီကယ္, ေျဖင္းကယ္,ဗြာကယ္, ကစဒါ;ႏဲုင္းေနာ၀္,ဖံု;။ ဥပမာ; = ၁) နီဒံုေနာ၀္, တန္ကယ္,ဒ်ာ; သီဒံု။ ၂) သင္;ေဖၚ,ကြင္;ေနာ၀္, မြိဳင္ကယ္,ထဲင္း သင္;ေဖၚ,ထီ။ ၃) နီဖာနမ္းေနာ၀္, ထိုကယ္,ထဲင္းဒ်ာ;နီမြိဳး။
ကယ္, = ညာ,လြိဳ ညာ,လဲဥ္း။ ပိုန္းလြိဳပုိန္းလဲဥ္း။ ေႏြာင္,။(ကဥ္းအာအာေနာ၀္, ကဲုင္;ထူ;သံြဳ,အီ ခြိဳ,ပအို၀္းယုိ,ယာ; လုက္ဖဲုင္,ၿပဲင္;ပြယ္,)။ နီပအို၀္;ယုိ,ယာ;လုက္ဖဲုင္,ၿပဲင္;ပြယ္,ကုိ လုက္ဖဲုင္,တၿဖံဳ; မဥ္;ေလြ,ညာ,လြိဳထဲင္း လုက္ဖဲုင္,အလင္တၿဖံဳ;လဲ့ ဟဲ့, ကယ္, ထဲင္း ႏဲုင္းေနာ၀္,။ ဥပမာ; = ၁) ပြယ္,လုက္ဖဲုင္,ေ၀င္,ေတာင္းကီ,ဟန္;ေနင္;ယို လုက္ဖဲုင္,ကားကေအာ၀္;အကို ခမ္းပင္ေလာင္,လုက္ဖဲုင္, ကယ္,လုိ႔၀ါင္,။ ၂) ပြယ္,လုက္ဖဲုင္,သီ;သဲင္;ဟန္;ေနင္;ယုိ ေခြေလြ,ထြားဗာ;ေတာ၀္:ကေနာ၊ ပါမဲုင္, လုက္ဖဲုင္,ကယ္,ေဟာင္းသြ,။ ၃) နီလုက္ဖဲုင္,ကယ္,လုိ႔၀ါင္,။
[ကဲ]
ကဲ = အခိန္;မဥ္;တြိဳ; ေနင္;မဲ့လာမဲ့ပြယ္လံ,ကုိတရုိ,ေတာ၀္း ေသာမ္,စာ;ဂကုိတရုိ,ေတာ၀္း အခုိစြိဳ,တဗူ; အမူ;စြိဳ,တစု ဒံု;တြမ္;ထံု ဖံုတြမ္;ေမာင္းေတြာ့, ေဒါ့,ေတာ;ခ်ာငါလုိ႔၀ါင္,ေငါ၀္း ေဒါ့,ခ်ာငါလုိ႔၀ါင္,ေငါ၀္းေထာေနာ၀္, ဟဲ့, ကဲ လုိ႔၀ါင္,ႏဲုင္းေနာ၀္,။ လုိ,မူ;တြမ္;လုိ,ခုိ ထြိဳ႕,ေနးတြမ္;ေငါ၀္းထီအထင္;အလင္,ေတြာ့, ေဒါ့,ေတာ;ခ်ာငါလုိ႕၀ါင္,။ လုိ,မူ;တြမ္;လုိ,ခုိ ေအာ၀္;တဖဲ့,တြမ္;တဖဲ့,ေတြာ့, ထြိဳ႕,ေနးတြမ္;အေငါ၀္းထီတဲင္ ေဒါ့,ေႏြာင္,ခ်ာငါလုိ႕၀ါင္,။ လုိ,မူ;တြမ္;လုိ,ခုိ ေထာခ်ာငါလုိ႔၀ါင္,တြမ္;ေငါ၀္း။ ကဲလုိ႔၀ါင္,။ လုိ,မူ;တြမ္;လုိ,ခုိ ကဲလုိ႕၀ါင္,။ အမူ;တြမ္;အခုိကဲလုိ႔၀ါင္,ယို ထြာပအို၀္;စြိဳးခြိဳ,ဓေလ့ထြံဳစံ;စဲစ္စဲစ္တမ်ိဳ,သြဴ။
[ကယ္;]
ကယ္; = အြဥ္ငါသား။ အတန္။ လုိ,တန္အြဥ္ငါသား။ အြဥ္ကတူ;သား။ အတန္အေခါင္,။ အတန္အကယ္;။ ေကာအြဥ္သား။ ဥပမာ; = သီဒံုယုိ ပါမဲုင္,ထြာ အတန္အကယ္;ေဟာင္း သြ,။
ကယ္; = ခြ်စ္ထန္; ကမ္းထန္; ဗဲ့,ထန္; ဗုိ႔,ထန္;ခ်ာေဖ; ေဘ, ရန္; ထာ,ဆာ သြဳမ္,ကဲုင္ သြဳမ္,ဖ်ဳန္,မု, ကစဒါ;အႏၱရာယ္;ျခာ အႏၱရာယ္;ခါ; အႏၱရာယ္;ကုိ။ ေဖ;ကေမာ့,မြဳန္းအႏၱရာယ္; ေဖ;ကက်ံဳ;မြဳန္းထာ,ဆာ
ေဖ;ကေမာ့,တလူ;မြဳန္း ထာ,သြဳမ္,ကဲုင္,မု,ဖံု;ေနာ၀္, ရဲခါ,ေဖ; ကမ္းခါ,ေဖ; ကာ;ကြယ္;ခါ,ေဖ; ဒို႔,ေပ့,ခါ,ေဖ; မာ,ရြိဳ႕,ထုိ,ေဖ; ကစဒါ; ထာ,မာ,ရဲုင္,တသြိဳးမု,ဖံု;။ ကယ္;ထန္; ခၽြစ္ထန္;။ ခၽြစ္ထန္;ခ်ာေဖ; အယပ္,အခဲုင္; ဖ၀ထာ,ခါ;တေဒင္ကုိ။ ပုဂၢိဳလ္;တျဖာ,ျဖာ, ေအာ၀္;ထိုမ္း ေအာ၀္;ၿဖဲဳင္,ၿဖီ ထီေနာင္ပင္;လယ္;ကုိတြင္, တလီ,မာ,သန္ ထီလဲင္,တန္ေထာင္းတဲင္ ၿဖီကထြိဳင္;ေမာက္ထုိ,ခါ အယားထီသံးဒါ;ေတာ၀္း ေအာ၀္;ခံေနက္,ထီတြင္, ပုဂၢိဳလ္;အလင္တျဖာ,ထိုမ္းတြမ္;ေမာ္ေတာ္ဘိုက္ေတြာ့, လြဥ္ငင္;ထင္;ေဖ; ထြိဳ႕,ထင္;ေဖ; ေမာ္ေတာ္ဘုိက္ေလာင္းထြဴခါ ဒါင္;ပသာသဲင္ေဖ; ဟံ;ဖါင္;ေလာင္းတဲင္ အလြစ္လ,ထုိ,ခန္းထာ,သီ။ ၿဖီေမာက္တဲင္ ပါ,ကေအာ၀္;ခံတေနက္,ဒါ;ထီေနာ၀္, ပါ,ကေအာ၀္;ထိုမ္းဒါ; ေမာ္ေတာ္ဘုိက္သားလြဥ္ကယ္;ေတြာ့, အလြစ္ထုိ,လ, ထာ,သီအႏၱရာယ္;။
No comments:
Post a Comment